- در این پست قصد داریم به شما نشان دهیم که چگونه اولین گام ها را ، در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) بردارید، دیفای خدماتی مشابه بانک ها را ارائه می دهد، اما کاملا غیر متمرکز . DeFi سریعترین بخش در حال رشد در بخش ارزهای دیجیتال در 5 سال گذشته است. در سال 2017، زمانی که DeFi متولد شد ، پروتکل های بسیار کمی وجود داشت و کاربران هنگام کار با این نوع رویداد مالی نگران بودند . اما در حال حاضر، واقعیت DeFi بسیار متفاوت است و آنچه قبلاً FUD بود، که عدم قطعیت در اصطلاحات رمزنگاری شناخته میشود ، امروزه قطعیت دارد.
- دیفای از فناوری بلاکچین، استفاده میکند و به چندین نهاد امکان میدهد تا دفتر کل تراکنش ها ، یا همان نسخه‌ای از تاریخچه معاملات را نگه دارند، به این معنی که تراکنشات دیگر توسط یک منبع مرکزی کنترل نمی‌شود. این موضوع مهمی است؛ زیرا سیستم‌های متمرکز و مراکز کنترل انسانی می‌توانند سرعت و پیچیدگی معاملات را محدود کنند؛ در حالی که کاربران کنترل مستقیم کمتری بر پول خود دارند. دیفای منحصر به فرد است، زیرا کاربرد بلاکچین را توسعه میدهد و صرفا از انتقال ساده به موارد استفاده مالی پیچیده‌تر گسترش میدهد.
- بیت کوین و بسیاری دیگر از دارایی‌های دیجیتال با روش‌های پرداخت رایج مانند ویزا کارت و پی پل تفاوت دارند، به این دلیل که همه واسطه‌ها را از معاملات حذف می‌کنند. وقتی با یک کارت اعتباری در یک کافه پول قهوه را پرداخت می‌کنید، یک موسسه مالی با کنترلی که بر معامله شما دارد، بین شما و کافه مستقر میشود و اختیار متوقف کردن یا مکث و حفظ آن را در دفاتر خصوصی خود دارد. با بیت کوین، این موسسات عملا از سیستم حذف می‌شوند.
- خرید مستقیم تنها نوع معامله یا قرارداد تحت نظارت شرکت‌های بزرگ نیست. برنامه‌های مالی مانند وام، بیمه، سرمایه گذاری جمعی، مشتقات، و موارد دیگر نیز در کنترل آن‌هاست. حذف واسطه‌ها از انواع معاملات از مزایای اصلی دیفای است.
اکثر برنامه‌های “دیفای” در بستر شبکه Ethereum پیاده سازی میشود . اتریوم دومین پلتفرم بزرگ ارز رمزنگاری شده در جهان که خود را از پرزوتکل Bitcoin متمایز میکند؛ زیرا استفاده از آن برای ساخت انواع دیگر برنامه‌های غیرمتمرکزی که فراتر از معاملات ساده هستند، آسان‌تر است. موارد مربوط به دیفای ، حتی توسط ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، در سال ۲۰۱۳ در وایت پیپر نیز بیان شده است.
اتریوم انعطاف‌پذیری بسیار بیشتری نسبت به شبکه بیتکوین دارد، به این دلیل که از قراردادهای هوشمند بهره میبرد . قراردادهای هوشمند اسنادی هستند که در صورت تحقق برخی شرایط به طور خودکار معاملات را انجام میدهد. زبان‌های برنامه نویسی اتریوم، مانند Solidity، به طور خاص برای ایجاد و استقرار چنین قراردادهای هوشمندی طراحی شده‌اند.
به عنوان مثال، فرض کنید یک کاربر می‌خواهد سه شنبه هفته آینده مبلغی را برای شخصی ارسال کند، اما فقط در صورتی که دمای هوا در آن روز مطابق با weather.com بالاتر از ۹۰ درجه فارنهایت باشد. چنین قوانینی را می‌توان در یک قرارداد هوشمند نوشت و در صورتی که شرایط قرارداد محقق شود ، تراکنش به طور خودکار انجام میشود .
با وجود قراردادهای هوشمند، ده‌ها برنامه دیفای در اتریوم کار می‌کنند که برخی از آنها در زیر بررسی می‌شوند. نسخه جدید اتریوم ۲.۰ ، می‌تواند با کنار زدن مشکلات مقیاس‌پذیری اتریوم، این برنامه‌ها را توسعه و بهبود ببخشد .
- مبادلات غیرمتمرکز (DEX): مبادلات آنلاین به کاربران کمک می‌کنند تا ارزها را به ارزهای دیگر تبدیل کنند، . DEX نوعی صرافی است که کاربران را مستقیماً به هم متصل میکند تا بتوانند ارزهای رمزنگاری شده را با یکدیگر مبادله کنند، بدون اینکه لازم باشد که به هیچگونه با سپردن پولشان اعتماد کنند.
- Stablecoins: ارز رمزنگاری شده‌ای است که برای ثبات قیمت به دارایی خارج از ارز رمزپایه (دلار یا یورو) گره خورده است.
- بسترهای وام دهی: این سیستم عامل‌ها از قراردادهای هوشمند برای جایگزینی واسطه‌هایی مانند بانک‌ها که وام را مدیریت می‌کنند، استفاده می‌کنند.
- Wrapped Bitcoins (WBTC): روشی برای ارسال بیت کوین به شبکه اتریوم است تا بیت کوین بتواند مستقیماً در سیستم defi اتریوم استفاده شود. WBTC به کاربران امکان میدهد سود بیت کوین‌های قرض داده شده از طریق سیستم عامل‌های وام غیرمتمرکز را که در بالا توضیح داده شده است، کسب کنند.
- بازارهای پیش‌بینی: بازارهایی برای شرطبندی روی نتیجه رویدادهای آینده مانند انتخابات. هدف این نسخه‌های دیفای در بازارهای پیش‌بینی ارائه عملکرد یکسان اما بدون واسطه است.
- علاوه بر این برنامه‌ها، مفاهیم جدید دیفای نیز حول آنها به وجود آمده است
- تولید محصول: برای معامله گران آگاه که مایل به ریسک هستند، این امکان ایجاد شده است. جایی که کاربران توکن‌های مختلف دیفای را اسکن می‌کنند تا فرصت‌هایی را برای بازده بیشتر پیدا کنند.
- قابلیت انعطاف‌پذیری: برنامه‌های دیفای منبع باز هستند، به این معنی که کد پشت آنها برای مشاهده همه افراد عمومی است. به این ترتیب، از این برنامه‌ها می‌توان برای “ساخت” برنامه‌های جدید با کدهایی که به منزله بلوک‌های سازنده هستند، استفاده کرد.
- لگوهای پول: با بررسی مفهوم “قابلیت انعطاف‌پذیری به روش دیگر، برنامه‌های دیفای مانند Lego هستند، بچه‌ها بلوک‌های اسباب بازی را برای ساخت ساختمان‌ها، وسایل نقلیه و غیره با هم ترکیب می‌کنند. برنامه‌های دیفای را می‌توان به طور مشابه مانند “لگوهای پول” برای ساخت محصولات جدید مالی در کنار هم جمع کرد.
- پلتفرم‌های وام دهی
بازارهای وام یکی از انواع محبوب دیفای است که وام گیرندگان را به وام دهندگان ارزهای رمزپایه متصل میکند. پلت فرم محبوب Compound، به کاربران امکان میدهد ارزهای رمزپایه را قرض بگیرند یا وام‌های خود را ارائه دهند. کاربران می‌توانند بابت وام دادن پول خود، سود خود را از بهره بدست آورند. Compound نرخ بهره را به صورت الگوریتمی تنظیم میکند، بنابراین اگر تقاضای بیشتری برای وام گرفتن ارز رمزپایه وجود داشته باشد، نرخ بهره بالاتر خواهد رفت.
وام دهی مبتنی بر وثیقه است، به این معنی که کاربر برای گرفتن وام، نیاز به ارائه وثیقه (اغلب اتر، که یکی از منشاهای قدرت اتریوم است) دارد. این بدان معناست که برخلاف سیستم‌های متمرکز کاربران هویت یا نمره اعتبار مرتبط خود را برای گرفتن وام اعلام نمی‌کنند.
- Stablecoins
شکل دیگر دیفای، Stablecoins است. ارزهای رمزنگاری شده اغلب نوسانات شدیدتری نسبت به فیات یا ارزهای معمول را تجربه می‌کنند، که برای افرادی که می‌خواهند بدانند یک هفته دیگر پول آنها چقدر ارزش دارد، موضوع خوبی نیست.
استیبل کوین، ارزهای رمزنگاری شده را به ارزهای غیر رمزپایه مانند دلار آمریکا متصل میکند تا قیمت آنها تحت کنترل باشد. همانطور که از نام آن پیداست، استیبل کوین برای ایجاد “ثبات” قیمت تلاش می‌کنند.
- بازارهای پیش بینی
یکی از قدیمی‌ترین برنامه‌های دیفای که بر اساس اتریوم ابجاد شده‌اند به اصطلاح “بازار پیش بینی است، جایی که کاربران روی نتیجه برخی از رویدادها مانند “آیا دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ برنده خواهد شد؟” شرطبندی می‌کنند.
هدف شرکت کنندگان بدست آوردن پول است، با این حال بازارهای پیش‌بینی گاهی اوقات می‌توانند نتایج را بهتر از روش‌های معمول مانند نظرسنجی پیش‌بینی کنند.
بازارهای پیش‌بینی متمرکز با سوابق خوب در این زمینه شامل Intrade و PredictIt است. دیفای این امکان را دارد که علاقه افراد را به بازارهای پیش‌بینی افزایش دهد، این موضوع به طور سنتی توسط دولت‌ها مورد بی‌مهری قرار می‌گیرد و وقتی به طور متمرکز اداره می‌شوند، اغلب فعالیتشان متوقف میشود.
- چگونه از طریق دیفای درآمد داشته باشم؟
ارزش نهفته در پروژه‌های Ethereum DeFi در حال انفجار است، زیرا طبق گزارشات بسیاری از کاربران درآمد زیادی از این طریق کسب می‌کنند.
همانطور که در بالا ذکر شد، با استفاده از برنامه‌های وام مبتنی بر اتریوم، کاربران می‌توانند با وام دادن پول خود و ایجاد سود از بهره وام‌ها “درآمد منفعل” ایجاد کنند. تولید محصول، که در بالا توضیح داده شد، امکان بازدهی حتی بیشتر، اما با ریسک بیشتر را دارد.
دیفای این امکان را برای کاربران فراهم میکند تا از قابلیت وام دهی دیفای استفاده کنند تا دارایی‌های رمزنگاری شده خود را برای تولید بهترین بازده ممکن به کار بگیرند. با این حال، این سیستم‌ها پیچیده هستند و اغلب فاقد شفافیت هستند.
- آیا سرمایه‌گذاری در دیفای امن هست؟
در یک جمله، سرمایه گذاری در دیفای ، پرریسک است. بسیاری بر این باورند که دیفای آینده مالی جهان است و سرمایه گذاری زودهنگام در این فناوری غیر متمرکز می‌تواند به دستاوردهای عظیم منجر شود.
اما تشخیص پروژه‌های خوب از بد برای تازه واردان دشوار است. در حال حاضر پروژه‌های ضعیف بسیاری وجود دارد .
با افزایش فعالیت و محبوبیت دیفای تا سال ۲۰۲۰، بسیاری از برنامه‌های دیفای ، مانند YAM meme coin، از بین رفته اند و سرمایه بازار را از ۶۰ میلیون دلار به ۰ دلار در ۳۵ دقیقه رسانده‌اند. سایر پروژه‌های دیفای از جمله هات داگ و پیتزا نیز به همین سرنوشت دچار شدند و سرمایه گذاران زیادی سرمایه خود از دست دادند.
علاوه بر این، اشکالات دیفای متأسفانه هنوز هم بسیار رایج هستند. قراردادهای هوشمند قدرتمند هستند، اما وقتی قوانین در پروتکل ایجاد می‌شوند، دیگر نمی‌توان تغییراتی در آنها ایجاد نمود، که معمولاً اشکالات را دائمی و در نتیجه ریسک را افزایش میدهد.
- چه زمانی دیفای به سمت عادی شدن بین مردم پیش خواهد رفت؟
در حالی که افراد بیشتری به سمت برنامه‌های دیفای می‌روند، سخت است که بگوییم این اتفاق چه زمانی رخ میدهد. بیشتر این موارد بستگی به این دارد که چه کسی و چرا آنها را مفید می‌داند.
بسیاری بر این باورند که پروژه‌های مختلف دیفای توانایی تبدیل شدن به Robinhood بعدی را دارند، و با برنامه‌های مالی فراگیرتر و بازتر، انبوهی از کاربران جدید را که به طور سنتی به چنین سیستم عامل‌هایی دسترسی نداشتند را جذب خود می‌کنند.
این فناوری مالی جدید، آزمایشی است و به ویژه از نظر امنیت و مقیاس بدون مشکل نیست.
توسعه دهندگان امیدوارند که در نهایت این مشکلات برطرف شود. اتریوم۲.۰ می‌تواند از طریق یک مفهوم جدید معروف به sharding، نگرانی‌های مربوط به مقیاس را حل کند، روشی برای تقسیم پایگاه داده به قطعات کوچکتر که برای اجرای هر یک از کاربران کنترل بیشتری دارد.
- Ethereum 2.0 چگونه روی دیفای تاثیر می‌گذارد؟
Ethereum 2.0 دارو یا درمانی برای همه مشکلات دیفای نیست، اما یک شروع خوب است. پروتکل‌های دیگری مانند Raiden و TrueBit نیز برای حل بیشتر مقیاس‌پذیری اتریوم در دست ساخت هستند.
اگر این راه حل‌ها جای خود را به درستی پیدا کنند، نسخه‌های آزمایشی Ethereum DeFi شانس بیشتری برای تبدیل به یک محصول واقعی را دارد.
در حالی که Ethereum عضو برتر دنیای دیفای است، بسیاری از زیرمجموعه‌های بیت کوین در هدف کاهش واسطه از معاملات مالی پیچیده با اتریوم مشترک هستند. آنها با استفاده از پروتکل بیت کوین روش‌هایی را برای این کار توسعه داده‌اند.
به عنوان مثال شرکت‌هایی مانند آزمایشگاه‌های DG و Suredbits در حال کار بر روی یک فناوری بیت کوین دیفای به نام قراردادهای discreet log contracts (DLC) هستند. DLC روشی را برای اجرای قراردادهای پیچیده مالی مانند قراردادهای مشتقه با کمک بیت کوین ارائه میدهد.
یکی از موارد استفاده از DLC پرداخت بیت کوین به شخص تنها در صورت تحقق برخی شرایط خاص می‌باشد، مثلاً اگر تیم شیکاگو وایت ساکس در بازی بیس بال بعدی خود پیروز شود، پول به برنده تعلق می‌گیرد.